اوشو

«راجنیش چاندرا موهان جین» از عرفای هندی و اساتید باطنی (به هندی: रजनीश चन्द्र मोहन जैन) است که بین سالهای ۱۹۳۱ تا ۱۹۹۰ می زیست. وی در دهه ۶۰ میلادی به نام آچاریا راجنیش و در دهه ۷۰ و ۸۰ باگوان شری راجنیش (bhagwan shree rajneesh) نامیده می‌شد اما نهایتاً در سال ۱۹۸۹ میلادی نام اشو را برای خود برگزید. او یک عارف, گورو و فیلسوف هندی بود.

زندگینامه

چاندرا موهان جین (اشو) در ۱۱ دسامبر سال ۱۹۳۱ میلادی در شهر کوچ وادا هند زاده شد. او از همان كودكي، روحيه اي سركش و مستقل داشت و بر اين امر پافشاري مي كرد كه به جاي دريافت دانش و باور از ديگران، خودش، حقيقت را بيازمايد.

در تاريخ ۲۱ مارس سال ۱۹۵۳ و در سن ۲۱ سالگی به “سامادهی” (روشن بینی) رسید. سپس با كسب درجه ي فوق ليسانس در رشته ي فلسفه از دانشگاه “سوگار”، تحصيلات خود را به پايان رساند و چندين سال در دانشگاه “جبل پور” به تدريس فلسفه پرداخت. وی از سال ۱۹۶۳ میلادی با سفر به سراسر هندوستان به ایراد خطابه هایی در زمینه‌های معنوی و عوالم روحانی پرداخت. در طی برگزاري جلسه هاي سخنراني و بحث و گفتگو در شهرهاي گوناگون، رهبران مذهبي سنت گرا و باورهاي سنتي را مورد پرسش قرار داد و با گروههاي گوناگون مردم ديدار كرد.

اشو در سال ۱۹۷۴ کمون خود در شهر پونا، هندوستان، را بنیان نهاد که مورد استقبال شدیدی خصوصا از جانب رهجویان معنویت گرای غربی قرار گرفت. در سال ۱۹۸۰ در يکی از سخنرانيهای صبحگاهي يک هندوی بنيادگرا او را با چاقو هدف حمله قرار داد اما فرد مهاجم بعداً از هر گونه شبهه اي مبرا شد. اشو در سال ۱۹۸۱ جهت معالجه به ایالات متحده رفت و در آنجا به مدت پنج سال اقامت گزید. پیروان اشو به عنوان سانیاسین شناخته می شوند. در مدت چهار ماه اراضی کوهپایه‌های ایالت اورگون را خریداری و شهری بنا نهادند که به راجنیش پورام مشهور شد.

پس از احداث این مرکز توجه زیادی در سراسر امریکا نسبت به اشو و تعالیمش جلب شد اما در همین حال عده ای نیز او را فردی منحط، فاسد الاخلاق و زیر سوال برنده ی ارزشها می دانستند و همین امر مشکلاتی را برای وی بوجود آورد. از پیامدهای این مخالفت ها برخورد قانونی دولت امریکا با اشو در سال در سال ۱۹۸۶ بود که با اتهام نقض قانون مهاجرت ایالات متحده امریکا دستگیر و به دادگاه کشانده شد. در پی این رخدادها، اشو مجبور به ترک خاک آمریکا و بازگشت به هند شد و در ۱۹ ژانویه ۱۹۹۰ درگذشت.

تعالیم اشو

نام پدری اشو، “راجنیش” است و پیروانش كنيه ي “باگوان” به معنای “آقا” و “سرور” را به ابتدای نام وی افزوده بودند و در کتابها و نوشته ها از او با نام “باگوان شری راجنیش” یاد می کردند [۲] اما او در ﮊانویه ي سال ۱۹۸۹ به دليل سوء برداشت هاي به وجود آمده، كنيه ي “باگوان” را از ابتدای نام خویش برداشت و گفت: “دیگر مسخره بازی بس است.” و از آن پس بود که او را “اشو راجنیش” نامیدند.

البته وی البته در سپتامبر همان سال، “راجنیش” را نیز از نام خود برداشت، زیرا راجنیش نامی برگرفته از مذهب هندو است و اشو نمی خواست که نمایانگر فرقه یا آیین ويژه اي باشد.

در حقيقت، اشو به هيچ سنتي دلبستگي ندارد. همان گونه كه خود در اين باره مي گويد: “من سرآغاز يك آگاهي سراسر تازه هستم. خواهشمندم مرا به گذشته مرتبط نسازيد؛ گذشته حتي ارزش يادآوري هم ندارد.”

او با مطالعه در مورد هر چيزي كه مي توانست درك او را از نظام باورها و روانشناسي انسان معاصر گسترش دهد كنكاش كرد و در اواخر دهه ي ۱۹۶۰ روش خود را برای مراقبه ي پوياي به وجود آورد. اشو مي گويد:

“بار سنتهاي تاريخ گذشته و تشويش هاي زندگي نوين به قدري بر دوش انسان امروزي سنگيني مي كند كه او پيش از اينكه به حالت آرامش و بي ذهني مراقبه دست يابد مجبور است به يك پاكسازي گسترده تن دهد.”

او تصویر ذهنی خویش را از انسان ایده آل امروزی، “زوربای بودایی” می نامید؛ ترکیبی سراسر جدید؛ “ديدار بین زمین و آسمان، ديدار بین مرئی و نامرئی، ديدار قطبهای متضاد.” “زوربا” شخصیتی زمینی و اهل خوشگذرانی های دنیوی است، در حالی که “بودا” نمايانگر روش معنوی است.

اشو در آموزه های خود از تمام جنبه هاي توسعه ي آگاهي انسان سخن می گویدو بر اين باور است که زندگی انسان امروزی بایستی بر پایه ی مراقبه بنا شده باشد، منتها مراقبه ای که با نیازها و حقايق زندگی انسان امروزی هماهنگ است. او شیوه های گوناگون نوینی برای مراقبه پديد آورد تا هرکس بسته به نیاز و روحیه ی خویش، آن را برگزیده و با آن کار کند. او همچنین طی همکاری با درمانگران، روشهای جدید درمانی را بر پایه ی مراقبه به وجود آورد.

اشو از نگاه دیگران

در کتاب نظام اساتید باطنی درباره او آمد است: اشو توسعه دهنده آزادی معنوی و معنویت آزاد است. او چارچوب‌های متعارف معنویت و محدودیتهای سنتی مذهب را پیوسته در هم می‌شکند و از آن فراتر می‌رود. اشو را می‌توان باهوش ترین معلم و بزرگترین استاد تانترا دانست. پلورالیزم (تکثرگرایی) معنوی از بارزترین وجوه تعلیمی اشو راجنیش است. توانایی اشو در مناظره و جدال افکار استثنایی است و در این مورد می‌توان او را سرآمد دیگران دانست . رابطۀ جنسی از دیدگاه معنوی یکی از نقاط حساس و تأکیدی آموزشهای اشو محسوب می‌شود.

روزنامه ي “Sunday Times” چاپ انگلستان از اشو به عنوان یکی از هزار شخصیت تاریخ ساز قرن بیستم میلادی یاد کرده است. روزنامه ی “Sunday Midday” چاپ هند نیز او را در زمره ی ده شخصیتی که سرنوشت هند را تغییر داده اند (در کنار شخصیتهایی همچون گاندی، نهرو و بودا) قرار داده است.

“ﮊان لایل” در مجله ی Vogue درباره ی اشو می نویسد: ” او مردی است مهربان و شفیق، در نهایت راستي… یکی از باهوش ترین، ادیب ترین، پر مغزترین و آگاهترین سخنورانی است که تاكنون دیده ام.”

با وجود اين، اشو همیشه از خویش به عنوان انسانی عادي یاد می کرد و بر این نکته تاکید داشت که آنچه که او بدان دست یافته، برای همه دست یافتنی است.

این تمجید ها در حالی است که منتقدان و مخالفان اشو او را فردی منحرف، فاسد و مروج لاابالی گری می خوانند. افراطیون مذهبی ایران که در گروه مخالفان سرسخت اشو و تعالیم تانترا قرار دارند جریان تعلیمی او را یکی از جنبش های نو پدید دینیِ برخواسته از هند می دانند و درباره او می گویند: ” مسلك اوشو داراي آداب و رسومي است و اساس تعاليم عملي اوشو را در بردارد كه مهمترين آنها عبارتند از: «انواع مراقبه، رقص، سماع، سكس، سكوت، عشق ورزي، سرور، يوگي، ذن و…». [۳].

این طیف اشو را به ترویج معنویت شهوانی و نفی عقل و منطق متهم می کنند و درباره اش می گویند: “مكتب عرفاني اوشو يكي از صد مكتب صوفي ـ عرفاني در جهان ماست. كه سعي در پيشبرد رهروان، رسانيدن آنها به حقيقت و تعالي روحشان دارد. در اين مكتب زماني كه از عشق صحبت مي شود و آن تعبير خاص اوشو كه عشق زاده آميزش جنسي است، ترديدي براي خواننده به وجود مي آيد كه آيا اوشو به دنبال پرورش روح مريدانش بوده است؟! يا نه، به دنبال آن بوده كه از عرفاني دم بزند تا مريدانش در اين عرفان، به ارضاء شهوت جسمي خويش بپردازند.” [۴]

شدت مخالفت روحانیت افراطی در ایران با تعالیم اشو راجنیش تا به آنجاست که تعالیم معنوی او را با آموزه های شیطان پرستی مقایسه می کنند و حتی در نمایشگاههای طراحی شده توسط حوزه علمیه قم و سازمان تبلیغات اسلامی از او بعنوان یک شیطان یاد می کنند. [۵]

آثار اشو

اشو نیز مانند اکثر اساتید باطنی تاكنون هیچ کتابی ننوشته است. در واقع، کتابهای منتشر شده به نام او که شمار آنها به بیش از ۶۰۰ عنوان می رسد نسخه برداری از سخنرانی های وی هستند که توسط شاگردانش به انجام رسیده اند. حدود هفت هزار سخنرانی از اشو بر روی نوار کاست و هزار و هفتصد سخنرانی بر روی نوار ویدئو ضبط شده است و کتابهای او جزو پرفروش ترین کتب در هند به شمار می آیند. آثار اشو به اکثر زبان‌های زندهی دنیا ترجمه شده است.

منبع: ویکی پدیا